مدیریت زمان (Definition) یعنی تسخیر زمان با برنامه ریزی مناسب ؛
مهمترین اصل برای مدیریت زمان این است که بپذیریم زمان، برای مدیریت کردن است نه اینکه خودمان اسیر زمان شویم....
در این مقاله به مباحث زیر پرداخته می شود :
علائم و عوارض اتلاف زمان مطالعه -دلایل اتلاف زمان مطالعه - کشف وقتهای تلف شده
اصول مدیریت زمان و برنامه-اصول مطالعه- شرایط زمان مطالعه- مراحل مطالعه و....
علائم و عوارض اتلاف زمان مطالعه :
1- راندمان کم
2- حواس پرتی
3- کاهش انگیزه مطالعه
4- پائین آمدن کیفیت مطالعه
5- هنگام مطالعه زود خسته شدن
6- نرسیدن به هدف
دلایل اتلاف زمان مطالعه (Causes):
- عدم آشنایی با روشهای مدیریت زمان، مدیریت برنامه و مطالعه و روشهای بهره وری از زمان
کشف وقتهای تلف شده(Diagnosis):
برای شروع به سؤالات زیر به دقت پاسخ دهید:
1- چقدر از ساعات شبانه روز خود را صرف صحبت های بی فایده با تلفن و موبایل و ارسال و دریافت پیامکهای مختلف و گوش دادن به مکالمات غیرضروری میکنید؟
2- چقدر از ساعات ارزشمند شبانه روزی خود را صرف تماشای فیلم ها و تبلیغات تلویزیونی و فیلمهای ویدیوئی میکنید که اگر آنها را نبینید اتفاق خاصی در زندگی شما رخ میدهد؟
3- چقدر از وقت شما در ترافیک و رفت و آمد و خرید و... از بین میرود؟
4- آیا در اتاق تنها یا سالن مطالعه میکنید؟ چقدر وسایل اطراف آن ذهن و وقت شما را تلف میکند؟
5- چقدر در مباحثات غیرضروری خانواده خود را دخالت میدهید؟
6- یک انسان سالم به 8 ساعت خواب نیاز دارد، این نیاز غیرقابل انکار است و اگر کسی از خواب امروز خود بزند فردا خسته و کم انرژی خواهد بود و در روزهای بعدی باید به شکلی با اضافه خواب، کسری خواب خود را جبران کند. از سوی دیگر خواب زیاد نیز موجب کسالت و بی حالی میشود. سؤال این است که در طول هفته چقدر اضافه خواب دارید؟
7- دوست چیز خوبی است. گفت و گو با دوست به خصوص وقتی صمیمی باشد حتی اگر ساعتها هم طول بکشد شیرین و جذاب است اما همین گفت و گوهای جذاب و شیرین می توانند وقت مفید زیادی از انسان بگیرند بدون اینکه فایده ای داشته باشند.
متوجه شدید که چقدر راحت و بی دردسر می توانید با جلوگیری از اتلاف بی دلیل، لحظات زندگی خود و زمان را هوشمندانه مدیریت کنید !
Treatment شامل شناخت اصول مدیریت زمان و برنامه و شناخت اصول مطالعه میشود.
اصول مطالعه: با حداقل توانتان مطالعه را آغاز کرده و طبق قرارداد هر هفته نیم ساعت بر میزان مطالعه روزانه تان اضافه کنید. (میزان ایده ال حدود 10-8 ساعت در روز برای افراد کنکوری و برای افراد عادی10-8 ساعت در هفته است)
اصول مدیریت زمان و برنامه:
- اصل اول: قورباغه را قورت بده!
این اصل که توسط برایان تریسی در قالب کتابی مجزا انتشار یافته است به بیان ساده می گوید که مهم ترین کار هر روزتان را بلافاصله انجام دهید یعنی درابتدای برنامه و در ساعات آغازین روز که بیشترین انرژی را دارید باید سخت ترین مطلب را که بیشترین میزان انرژی را از شما میگیرد مطالعه کنید. این مورد می تواند در مورد مطالبی که به آنها علاقه کمتری دارید نیز صادق باشد. به این ترتیب دیگر خیالتان راحت است که سخت ترین قسمت برنامه را پشت سر گذاشته اید.
- اصل دوم: قانون یک در میان را رعایت کنید.
به طور کلی مطالب به 2 دستۀ حافظۀ محور(حفظی) و مسئله محور(حل کردنی) تقسیم میشوند. از آنجا که هر کدام از مطالب حافظه محور و مسئله محور از نیمکره های جداگانه مغز کار بیشتری می کشند، رعایت این اصل انرژی مغزتان را بالا میبرد.(یک درس حفظی و یک درس حل کردنی به صورت یکی در میان مطالعه کنید)
- اصل سوم: ابزار کنترل ایجاد کنید؛ برای نظارت بر فعالیت خود یک سررسید سال جاری را برای کنترل میزان مطالعه و نحوۀ پیشرویتان با برنامه تهیه کنید.
- اصل چهارم: هدف خود را هر روز مرور کنید. هدف صحیح عامل مهمی جهت ایجاد انگیزه است.
- اصل پنجم: مسامحه، توجیه، بهانه و تعویق ممنوع. تصمیم بگیرید وقتی مطالعه را شروع کردید تا پایان وقت تعیین شده محل مطالعه را جز مواقع ضروری ترک نکنید.
- اصل ششم: عادت های خود را مدیریت کنید. نگذارید وقتتان به بطالت گذرانده شود. تلفن و موبایلتان را موقع مطالعه خاموش کنید واجازه ندهید کسی وارد اتاق مطالعۀ شما شود.
اصول مطالعه:
اصول مطالعه شامل شرایط مکانی، زمانی، فردی و روش (تکنیک) مطالعه می باشد.
ویژگی های مکان مطالعه:
1- جای ثابت: این جای ثابت باید حتماً پشت میز باشد. مطالعه روی زمین، روی تخت یا در حال راه رفتن به درد نمیخورد. حتی گذشتگان نیز روی زمین درس نمیخوانده اند و از میزهای کوچکی برای خواندن و نوشتن استفاده میکردند.
2- رنگ محیط باید روشن باشد(فاقد کاغذ دیواری)، نورکافی و غیرمستقیم باشد زیرا نوری که مستقیم به کتاب بتابد باعث خستگی چشم میگردد، هنگام مطالعه مغز به اکسیژن زیاد نیاز دارد که این میزان از طریق تهویه مناسب فراهم میشود. دمای اتاق حدود 25-20 درجه باشد. مکان مطالعه باید عاری از سر و صدا باشد
شرایط زمان مطالعه:
سه زمان در یادگیری مهم است:
1- اول صبح: با خوردن صبحانه و چند نفس عمیق مطالعه را شروع کنید.
2- آخر شب: به این دلیل که بعد از درس می خوابید و ذهن منع بعدی ندارد، مطالب فرصت می کنند تا از نیمکرۀ راست که جایگاه حافظه کوتاه مدت است وارد نیمکرۀ چپ (جایگاه حافظۀ بلند مدت)شوند. به همین دلیل یادگیری افزایش می یابد.
3- دو ساعت قبل از غروب آفتاب: به دلیل کاهش اشعۀ کیهانی و نوع رابطۀ خورشید با زمین، اختلال حواس کم میشود.
زمانهای نامناسب مطالعه:
1) با شکم پُر مطالعه کردن
2) با شکم خالی مطالعه کردن
3) با اعصاب خرد مطالعه کردن
شرایط مطالعه کننده:
1- داشتن آرامش جسمی و روانی و انگیزه و خواب کافی
2- داشتن تغذیۀ سالم
مراحل مطالعه:
1- مرحلۀ خواندن (Reading): هدف از این مرحله یادگیری و به خاطر سپردن مطالب نیست. هدف فقط فهمیدن و انتقال اطلاعات از کتاب به یادداشتهاست یعنی خلاصه نویسی.
تذکر: تنها عضوی که موقع درس خواندن می تواند حرکت کند چشمها هستند و نهایتاً انگشتان دست به عنوان راهنمایی برای چشم. پس سعی کنید موقع درس خواندن صندلی را تکان ندهید، با موهای خود بازی نکنید و با صدای بلند مطالعه ننمایید.
2- مرحلۀ خلاصه نویسی(Record): خلاصه نویسی کاری بسیار وقت گیر و عذاب آور است. ولی فقط یک خاصیت دارد آن هم این است که یادگیری را افزایش و فراموشی را کاهش میدهد.
3- مرحلۀ مرور (Review): مهمترین قسمت مطالعه که سبب ثبت اطلاعات در لایه های زیرین ذهن میشود و جلوی فراموشی را می گیرد مرور کردن است.
زمانهای مرور:
1- یک روز بعد، که فراموشی را تا یک هفته به تأخیر می اندازد.
2- یک هفته بعد، که فراموشی را تا 1 ماه به تأخیر می اندازد.
3- یک ماه بعد، که فراموشی را تا 4 ماه به تأخیر می اندازد.
4- چهارماه بعد، که فراموشی را تا 1 سال به تأخیر می اندازد.
4- مرحلۀ تفکر (Recite): در موقع مرور دربارۀ خلاصه نویسی ها، تفکر کرده، آنها را از بر می کنیم و ساختار آن را به خاطر می سپاریم.
بهداشت روانی و امتحانات:
- مطالب یک نیم سال تحصیلی را به تدریج بیاموزید و از انباشتن مباحث در شب امتحان پرهیز کنید.
- کل مطالب آموزش داده شده را ترکیب کنید و بطور مفهومی آنها را به خاطر بسپارید.
- سؤالات احتمالی را با توجه به شیوه هر استاد پیش بینی کنید.
- اگر وقت کافی برای مطالعه ندارید، بر روی مطالب مهمتر تمرکز کنید.
- نگرش خود را دربارۀ تجربه امتحان تغییر دهید و سعی کنید از مطالعه لذت ببرید.
- مراقب تغذیه، ورزش و سلامت جسمانی خود باشید.
- شب امتحان خواب کافی و تغذیه مناسب داشته باشید و به موقع سر جلسه حاضر شوید.
- از همکلاسی هایی که اضطراب ایجاد می کنند و آرامش شما را به هم می ریزند دوری کنید.
- در جلسه امتحان ابتدا به سؤال هایی که تسلط دارید پاسخ دهید و وقت خود را بر سر موردی که نمی دانید از دست ندهید.
عباراتی مانند: فرصت سر خاراندن ندارم ! زمان مثل برق و باد می گذرد، وقت اضافی زیاد دارم را در ذهنتان نیاورید.
برخی شاخص های ضعف در مدیریت زمان عبارتند از:
- عجله زیاد
- تأخیر مداوم
- بهره وری، انگیزه و انرژی پایین
- ناکامی
- بی طاقتی
- سرگردانی بین کارهای مختلف
- مشکل در هدف گزینی
- اهمال کاری
افراد، در هر شغلی که باشند، در یک ویژگی با هم مشترک اند و آن توانایی به انجام رساندن کارهاست. با وجود این، فقط شمار اندکی از افراد می توانند در کسب نتایج از دیگران پیشی گیرند. عادت به عمل- یعنی به انجام رساندن کارها. بدین منظور به توصیه های زیر توجه کنید:
1. منتظر نباشید که شرایط فراهم شود.
2. اقدام به موقع داشته باشید.
3. یادتان باشد که فکر کردن به تنهایی به موفقیت نمی انجامد.
4. بجای منتظر شدن وارد عمل شوید.
5. موتور خلاقیت خود را به کار اندازید.
6. در زمان حال زندگی کنید.
7. فوراً دست به کار شوید.
8. در صورت افت تحصیلی فوراً به مشاور مراجعه کنید.
برگرفته از :http://www.drkarbasi32.blogfa.com